1967-1984: Τα Ανθρωπάκια
1967
Το πραξικόπημα των συνταγματαρχών της 21ης Απριλίου βυθίζει την Ελλάδα στο σκοτάδι. Ως ένδειξη διαμαρτυρίας, καλλιτέχνες, συγγραφείς και διανοούμενοι αποφασίζουν να σιγήσουν, αρνούμενοι τη συμμετοχή τους σε πολιτιστικές εκδηλώσεις.
O Γαΐτης επισκέπτεται τη Βραζιλία, όπου μένει επτά μήνες. Ταξιδεύει στη χώρα και ζωγραφίζει ασταμάτητα για να προετοιμάσει τις εκθέσεις του. Συμμετέχει στη Μπιενάλε του Σάο Πάολο μαζί με τους Χρίστο Καρά και Κώστα Τσόκλη.
Εκθέτει στη Γενεύη, στο Μουσείο Rath και στις γκαλερί Zu Predigern της Ζυρίχης, Τ της Νέας Υόρκης και Μέρλιν της Αθήνας.
1968
Οι καλλιτέχνες αντιλαμβάνονται πως ο αποτελεσματικότερος τρόπος αντίστασης στη δικτατορία είναι να καταθέσουν τη δική τους μαρτυρία.
Ο Γαΐτης δημιουργεί συνθέσεις που καταδικάζουν τη χούντα.
Τα ανθρωπάκια γίνονται καθοριστικό και αντιπροσωπευτικό στοιχείο του έργου και του ύφους του.
Εκθέτει στις γκαλερί Schneider της Ρώμης και Il Traghetto της Βενετίας.
1969
Δημιουργεί τις πρώτες του κατασκευές στο ατελιέ που μοιράζεται με την Άννυ Κωστοπούλου, με την οποία θα περάσει τα τελευταία δέκα χρόνια της ζωής του.
Κατασκευές και ζωγραφικές του συνθέσεις παρουσιάζονται στη Νέα Γκαλερί της Αθήνας, στις γκαλερί Il Giorno του Μιλάνου και Il Salotto του Κόμο.
1970
Μέσα από συνεχείς αναζητήσεις το ανθρωπάκι καταλήγει στην απόλυτη σχηματοποίησή του.
1971
Συναντά τον κινηματογραφιστή Serge Bergon, ο οποίος γυρίζει την ταινία Gaïtis le Baladin με τον Γιάννη να τριγυρνάει στο Παρίσι ψάχνοντας το ανθρωπάκι που ξέφυγε από κάποιον πίνακά του.
1972
Εκθέτει στην αίθουσα τέχνης Δεσμός τις Πετομηχανές και τις αφιερωμένες στις ομάδες του Παναθηναϊκού και Ολυμπιακού κατασκευές του.
Σχεδιάζει και επιβλέπει την κατασκευή του σπιτιού του στην Ίο, σύμφωνα με την προοπτική που προσφέρεται από την κατοικία του Jean-Marie Drot.
1973
Γοητευμένος από τη δουλειά του Γαΐτη, ο συγγραφέας και ποιητής Pierre Seghers δημοσιεύει μελέτη για τις κατασκευές του στη σειρά Modern Greek Painters των εκδόσεων Τραμ.
Παρουσιάζει τη μεγάλη του κατασκευή Η Κηδεία της ζωγραφικής που αποτελείται από ένα φέρετρο και μία πομπή από ανθρωπάκια στη γκαλερί Δεσμός. Ο τίτλος παραπέμπει στα γεγονότα του Πολυτεχνείου, τον Νοέμβριο του 1973.
1974
Η αμερικάνικη Circle Gallery διοργανώνει περιοδεύουσα έκθεση έργων του στο Σικάγο, στο Σαν Ντιέγκο, στο Λος Άντζελες και στο Σαν Φρανσίσκο.
Μετά την πτώση της δικτατορίας o Γαΐτης εγκαταλείπει το Παρίσι και εγκαθίσταται οριστικά πια στην Ελλάδα.
1975
Οι εκθέσεις του αυξάνονται διαρκώς. Μόνο τη συγκεκριμένη χρονιά πραγματοποιεί έξι ατομικές και συμμετέχει σε εννέα ομαδικές εκθέσεις.
1976
Εκθέτει στην Circle Gallery της Νέας Υόρκης και στη γκαλερί Schneider της Ρώμης.
1977
Παρουσιάζει στη γκαλερί Το Τρίτο Μάτι, για πρώτη φορά μετά τη δεκαετία του 1950, τις ακουαρέλες και τα σχέδια που φιλοτέχνησε την περίοδο 1947-54.
Συμμετέχει με την ενότητα Τα Aνθρώπινα τοπία στην FIAC στο Παρίσι, μαζί με την Γαβριέλλα Σίμωσι και την κεραμίστρια Ελένη Βερναρδάκη.
1978
Μεγάλες ατομικές εκθέσεις του διοργανώνονται στα Μουσεία Σύγχρονης Τέχνης του Βελιγραδίου και των Σκοπίων στη Γιουγκοσλαβία, με τα ανθρωπάκια του να πλημμυρίζουν τις ζωγραφικές επιφάνειες.
Συμμετέχει, για δεύτερη συνεχή χρονιά, στο ετήσιο φεστιβάλ της εφημερίδας Η Αυγή.
1980
Με αφορμή την παρουσίαση της ενότητας Οι Αρχαιότητες στη γκαλερί Πολύπλανο της Αθήνας, ο Νίκος Παπαδάκης εκδίδει το πρώτο βιβλίο που σκιαγραφεί την πορεία του καλλιτέχνη με τίτλο Γιάννης Γαΐτης: ένας επαναστάτης δημιουργός.
1981
Στην Πάτρα και στη Θεσσαλονίκη οργανώνονται «επιδείξεις»(ή συμβάντα), όπου τα ανθρωπάκια ζωντανεύουν, ξεχύνονται στους δρόμους, πλησιάζουν και συζητούν με τους περαστικούς.
Ο Στάθης Χρυσικόπουλος οργανώνει για το καρναβάλι της Πάτρας πομπή από εκατό άτομα τα οποία ντυμένα με ριγέ κοστούμια και καπέλα «μελόν» παρελαύνουν στους δρόμους.
Η εκδήλωση επαναλαμβάνεται στη Θεσσαλονίκη κατά τη διάρκεια της ατομικής του έκθεσης στη γκαλερί Κοχλίας.
1982
Το Γαλλικό Ινστιτούτο της Αθήνας υποδέχεται Τα Ανθρωπάκια του Γιάννη Γαΐτη.
Στα Ευρωπάλια των Βρυξελλών η Ελλάδα είναι τιμώμενη χώρα και ο Γιάννης Γαΐτης εκθέτει στο Palais des Congrès.
Ο σχεδιαστής μόδας Γιάννης Τσεκλένης σχεδιάζει την καλοκαιρινή του κολεξιόν εμπνεόμενος από τα ανθρωπάκια του Γαΐτη. Οι δημιουργίες του παρουσιάζονται στα πολυκαταστήματα Μινιόν της Αθήνας και στις ΗΠΑ, στο Ντάλας και στη Νέα Υόρκη.
Με την ευκαιρία της Expo Arte 82 στο Μπάρι της Ιταλίας, γνωρίζεται με τον τεχνοκριτικό Giuliano Serafini.
1983
Η αίθουσα τέχνης Αιξωνή στη Γλυφάδα εγκαινιάζεται με Τα Aντικείμενα του Γιάννη Γαΐτη. Παρουσιάζονται λάβαρα, έπιπλα, καρέκλες, τραπέζια, καναπέδες, κρεμάστρες και άλλα αντικείμενα —όλα εμπνευσμένα από το ανθρωπάκι.
Εκθέτει στις γκαλερί Asinelli της Μπολόνια και Aglaïa της Φλωρεντίας.
Συμμετέχει στην έκθεση Chili, lorsque l’espoir s’exprime που οργανώνει το Κέντρο George Pompidou.
Πραγματοποιεί αναδρομική έκθεση στο Μινιόν της Αθήνας με τίτλο O Γαΐτης στο Minion.
Τον Νοέμβριο πηγαίνει για λόγους υγείας στη Νέα Υόρκη συνοδευόμενος από την κόρη του Λορέττα και την Άννυ Κωστοπούλου. Για να ξορκίσει την αρρώστια του, δημιουργεί σειρά από αυτοπροσωπογραφίες με μαρκαδόρο μπροστά στον καθρέφτη. Ζωγραφίζει με μοναδική κίνηση, ταχύτητα και ακρίβεια.
Πριν την αναχώρησή του για την Αμερική, τον επισκέπτεται στην Αθήνα η Γαβριέλλα και στη συνέχεια επιστρέφει στο Παρίσι όπου κατασκευάζει κολάζ-αναθήματα για να απομακρύνει το κακό από τον Γιάννη.
Αναδρομική έκθεση του έργου του προετοιμάζεται στην Αθήνα από την Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου. Σχεδιάζει, από τη Νέα Υόρκη, τις μνημειώδεις κατασκευές που προορίζονται για την έκθεση.
1984
Πραγματοποιείται η μεγάλη αναδρομική του έκθεση στην Εθνική Πινακοθήκη.
Πριν από τα εγκαίνια που πραγματοποιούνται στις 16 Ιουλίου και στα οποία δεν μπορεί να παρευρεθεί, ο Γαΐτης επισκέπτεται την έκθεση —που οργανώνει, ως αρχιτέκτονας, με σεβασμό και αγάπη η κόρη του Λορέττα με τη βοήθεια του Γαβρήλου Μιχάλη.
Η Αθήνα που άρχισε να αναγνωρίζει το ταλέντο του από τις αρχές της δεκαετίας του 1970, ανακαλύπτει και επιβεβαιώνει όλο το εύρος και τον πλούτο του έργου του και της δημιουργικής του πορείας. Ο Γιάννης Γαΐτης μπορεί να αποσυρθεί ήρεμος.
Πεθαίνει την Κυριακή 22 Ιουλίου 1984.
Η Υπουργός Πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη οργανώνει την κηδεία δημοσία δαπάνη.
Προβάλλεται προς τιμήν του στην ελληνική τηλεόραση τον Νοέμβριο του 1984 η ταινία του Γιώργου Σγουράκη στη σειρά Μονόγραμμα.
